Ο μέγιστος των Ποντίων Ι, οι τουρκικης καταγωγής

Έχω ενα ταξειδάκι έμπροσθεν, οπότε δεν εβγήκα. Αναπολούσα λοιπόν την εκπομπή "Ο μεγαλύτερος Έλλην" που κατέληξε ως γνωστόν με την εκλογή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον οποίο άλλως τε και εγώ εψήφισα εις το τέλος. Ουκ ολίγα τα παραστράγγαλα αυτής της εκπομπής. Αλλά θέλω εδώ και καιρό να γράψω περί του μεγαλυτέρου των Ποντίων. Αφορμή εστάθη η ιστορία της εικόνος της Παναγίας Σου Μελά, ήτις θρυλειται είναι η εικών της βρεφοκρατούσης Παρθένου των Αθηνών, φυγαδευθείσα μετά επιδρομήν ή υπό θείας οδηγίας τον τεταρτον αιώνα.

Αυτό έχει βεβαίως τα προβλήματά του. Και τούτο δι'ότι ο όρος "πόντιος", όπως και ο όρος λχ "ευρωπαίος" δεν περιλαμβάνει μονον Έλληνας. Ως προς τους Έλληνας θα επανέλθω διότι υπάρχουν πλείονες υποψήφιοι, Ως προς τους Τούρκους όμως, ο μέγιστος των ποντιακής καταγωγής είναι ίσως προφανής. Έχω ήδη σχηματίσει άποψιν περί του ανδρός, ζεί άλλως τε. Έκαμε ήδη την χώραν του αν όχι περίπου αυτοκρατορία, μεγάλη περιφερειακήν δύναμιν. Κατά την περίοδον μάλιστα που η Ελλάς μετατρέπεται τάχει εις επαρχίαν της Ενώσεως. Να φανταστεί κανείς ότι προ ολίγων μόλις δεκαετιών είμεθα αντίπαλα δέη.

Καίτοι, δια την ειρωνείαν της Ιστορίας, το μεγεθος του δεν είναι υπέρ ημών, ένα πράγμα μοι προεξένησε ζωηράν εντύπωσιν: ο τόπος καταγωγής του. Η Ριζούς, έσχατον ελεύθερον έδαφος των Ρωμηών - η άλωσις του οχυρού της τοποθετείται εις τα 1470, εννέα έτη μετά την άλωσιν Τραπεζούντος- έδωσε ουχί μόνον το Ρεςεπ Ταυιπ Ερδογάν, αλλά και τον γνωστόν παλαιότερον Μεσούτ Υιλμάζ. Ο τελευταίος μάλιστα, συμφώνως πληροφορία, ανετραφη υπό Ρωμηάς παραμάνας, μετά τον θάνατο των γονέων του. Μικρά πόλις, μεγάλη ιστορία, τρανταχτά ονόματα.

Πολλά χωρίζουν τους Έλληνας εκ των Τούρκων, ιδία ημέρας του Μαϊου. Αλλά, και πολλά, καθώς μπλέκονται τα νήματα της Ιστορίας τους φέρουν πλειστάκις εγγύς. Καθώς έβλεπα το βιδεάκιον αυτό του χορεύοντος πρωθυπουργού της γείτονος, δεν ημπόρεσα παρά να διαπιστώσω ότι και αρκετά μας ενώνουν εισέτι. Κατάλοιπα παλαιων συνηθειών και παραδόσεων που επέζησαν παρά τας προσπαθείας εκμοδερνισμού. Εκ κοινών πηγών βυζαντινών πληθυσμών κατάγεται η πλειοψηφία των κατοίκων αμφοτέρων των χωρών. Αργότερα η Ιστορία έκαμε τα παίγνιά της και αλλού ευρισκόμεθα ημείς αλλού αυτοί. Πολεμούν κι εκεί βεβαιως να εξαφανίσουν τα ελληνικά, όπως κι εδώ. Εκεί ασφαλώς αποτελεσματικότερα, αλλογενής γαρ η εθνική ιδεολογία τους. Πάντως ο χορός, horon εισέτι καλείται, ως άλλως τε και υπό των εν Ελλάδι Ποντίων.

Είπαμε, πολλά χωρίζουν τους Ελληνας εκ των Τουρκων. Οι Τούρκοι σου λέει υιοθέτησαν άλλην θρησκείαν-τουτέστιν ανευ αμφισβητήσεως ιδεολογίαν ήτις θεωρείται μόνη αλάνθαστος- και άλλην γλώσσαν.

Ενώ οι Έλληνες...